Wakacje kredytowe 2022/2023 – wszystko, co musisz wiedzieć
Ustawowe wakacje kredytowe mają ulżyć posiadaczom kredytów hipotecznych, którym raty w ciągu ostatniego roku wzrosły nawet o 100 proc. Prezydent podpisał dziś ustawę, co oznacza, że z wakacji kredytowych będzie można skorzystać już niedługo. Od kiedy można składać wnioski o wakacje kredytowe? Kto może skorzystać z wakacji kredytowych? Ile kosztują wakacje kredytowe? Na te pytania – i nie tylko – odpowiadamy w poniższym artykule.
Wakacje kredytowe w 2022/2023 – rządowy program wsparcia
Po tym jak w październiku 2021 r. Rada Polityki Pieniężnej rozpoczęła cykl podwyżek stóp procentowych, w pierwszych miesiącach 2022 roku rządzący – poniekąd pod naciskiem opinii publicznej – zadeklarowali pakiet pomocowy, który ma chronić posiadaczy kredytów hipotecznych w czasach, gdy raty kredytów rosną z miesiąca na miesiąc. Przypomnijmy bowiem, że w ciagu 10 miesięcy, RPP podniosła stopy procentowe łącznie o 6 pp., co spowodowało, że raty kredytów hipotecznych wzrosły nierzadko nawet ponad 100 proc.
Wśród działań osłonowych, które zapowiedział premier Mateusz Morawiecki i świeżo upieczona minister finansów Magdalena Rzeczkowska, znalazły się m.in.: rozszerzenie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, zamiana wskaźnika WIBOR na “inny”, a także ustawowe wakacje kredytowe, które pozwolą na przesunięcie terminu płatności najbliższych rat na koniec okresu.
Ustawowe wakacje od kredytu. Czym są wakacje kredytowe?
Ustawowe wakacje od kredytu to rządowa pomoc kredytobiorcom, którym w wyniku działań Rady Polityki Pieniężnej raty kredytowe mocno wzrosły. Wakacje kredytowe umożliwiają czasowe zaprzestanie spłacania określonych rat kredytowych i przesunięcie ich na koniec okresu kredytowania.
Dzięki wakacjom kredytowym osoby, które mierzą się z problemem ze spłatą raty, mogą bezpłatnie i bez żadnych konsekwencji wydłużyć okres spłaty kredytu, a najbliższej raty po prostu nie zapłacić. W tym celu niezbędne jest jednak złożenie wniosku o wakacje kredytowe w banku, w którym posiadamy kredyt hipoteczny, o czym za chwilę.
Kto może skorzystać z wakacji kredytowych?
Z wakacji kredytowych skorzystać mogą osoby fizyczne, posiadające kredyt hipoteczny zaciągnięty na cele mieszkaniowe. Co istotne, ustawowe wakacje kredytowe dostępne są wyłącznie w przypadku jednego kredytu. Oznacza to, że jeśli posiadasz kilka kredytów zaciągniętych na zakup nieruchomości, z wakacji kredytowych skorzystasz wyłącznie raz (na jeden kredyt hipoteczny).
Mimo że w pierwszej fazie projektu wakacje kredytowe przeznaczone miały być wyłącznie dla osób, które zaciągnęły kredyt po 2017 roku, to po naciskach Senatu stawowe wakacje kredytowe są dostępne także dla kredytobiorców, którzy zawarli umowy przed tym okresem.
WAŻNE! Z wakacji kredytowych można skorzystać bez względu na to, czy mamy problem ze spłatą raty, czy też stać nas na jej opłacenie, ale chcemy zrobić po prostu przerwę.
Wakacje kredytowe a kredyt w walucie obcej
Zaproponowane przez rząd ustawowe wakacje kredytowe dotyczą wyłącznie kredytów hipotecznych w walucie polskiej (złotówkach). Nie skorzystają z nich zatem frankowicze, ani osoby, które kredyt na cele mieszkaniowe zaciągnęły w jakiejkolwiek walucie obcej.
Pamiętajmy w tym miejscu, że rządowe wakacje kredytowe są wynikiem znacznych podwyżek stóp procentowych, które oddziałują na wskaźnik WIBOR. Ten zaś przekłada się bezpośrednio wyłącznie na PLN.
Posiadając kredyt hipoteczny w walucie obcej, można skorzystać z komercyjnych wakacji kredytowych, które dostępne są w większości banków w kraju. Zwykle będą one jednak płatne, a banki będą oczekiwać minimum płatności raty odsetkowej – przesunięcie tyczyć się będzie jedynie raty kapitałowej.
Kiedy trzeba złożyć wniosek o wakacje kredytowe?
Wniosek o wakacje kredytowe należy złożyć przed terminem spłaty nadchodzącej raty, co w praktyce oznacza, że powinien on zostać wysłany do banku najlepiej w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym rata jest wymagalna.
Przykład: Jeśli chcemy skorzystać z wakacji kredytowych w grudniu, wniosek o wakacje kredytowe najlepiej wysłać w listopadzie, aby bank miał czas na rozpatrzenie wniosku.
Rozpatrzenie wniosku o wakacje kredytowe nie powinno trwać dłużej niż 21 dni, a dzięki temu, że mowa o ustawowych wakacjach kredytowych, bank nie może nam ich odmówić.
Jak długo trwają wakacje kredytowe?
Ustawowe wakacje kredytowe dostępne są raz na kwartał, czyli skorzystać z nich możemy jeden raz na trzy miesiące. Co ważne, ustawowa przerwa w spłacie kredytu możliwa jest zarówno w 2022, jak i 2023 roku (4-krotnie na dany rok).
Ważne! Mimo tego, że ustawa wchodzi w życie w lipcu tego roku, z ustawowych wakacji kredytowych w 2022 r. także można skorzystać aż 4-krotnie. Jeśli wniosek o wakacje kredytowe złożymy do końca lipca i chcemy wykorzystać maksymalny okres wakacji kredytowych, do zapłaty w 2022 r. będziemy mieli jedynie jedną ratę – pozostałe cztery przejdą na koniec okresu spłaty kredytu.
Jeśli wniosek o 4-krotne wakacje kredytowe zostanie złożony w sierpniu, sierpniowa rata kredytu będzie ostatnią, którą zapłacimy w tym roku.
Czy bank może odmówić wakacji kredytowych?
Z uwagi na fakt, iż wakacje kredytowe w 2022 i 2023 dotyczące pomocy posiadaczom kredytów hipotecznych zostały ujęte w ustawie, bank nie ma prawa odmowy udzielenia wakacji od kredytu. Musimy jednak pamiętać, że dotyczy to wyłącznie osób i kredytów, które spełniają warunki wymienione powyżej.
Podsumowując. Jeśli posiadamy kredyt hipoteczny w walucie polskiej, zaciągnięty na cele mieszkaniowe, bank nie może odmówić nam udzielenia wakacji kredytowych.
Czym różnią się wakacje kredytowe od karencji w spłacie kredytu?
Ustawowe wakacje kredytowe to rozwiązanie rządowe ujęte w przyjętej przez Sejm ustawie. Jej zapisy zakładają, że korzystając z wakacji kredytowych, nie zapłacimy bankowi ani złotówki. Przesunięta będzie bowiem zarówno rata kapitałowa, jak i odsetkowa. Jak wspomnieliśmy wcześniej, bank nie może odmówić nam skorzystania z wakacji kredytowych.
Karencja w spłacie kredytu inaczej zwana komercyjnymi wakacjami kredytowymi, wymusza na kredytobiorcy konieczność płatności części odsetkowej kredytu, a przesunięta na później zostaje część kapitałowa. W sytuacji, gdy mowa o kredycie hipotecznym, którego raty wzrosły właśnie w części odsetkowej, jej płatność w dalszym ciągu może być dużym problemem.
Jeśli nie wakacje kredytowe to co?
Osoby, które nie chcą korzystać z ustawowych wakacji kredytowych lub z jakiegoś powodu nie mogą tego zrobić, mają do dyspozycji niewiele rozwiązań.
Jeśli rata kredytu jest zbyt wysoka, warto rozważyć np. prolongatę, a więc wydłużenie okresu spłaty, co wpłynie na wysokość miesięcznych rat (zmniejszy je). Warto jednak pamiętać, że automatycznie spowoduje to sumaryczne powiększenie naszego zadłużenia, ponieważ realnie zapłacimy bankowi większą ilość odsetek.
Innym rozwiązaniem może być refinansowanie kredytu hipotecznego, a więc “przeniesienie” go do innego banku, który zaoferuje lepsze warunki. W tej sytuacji nie liczmy jednak na duże oszczędności.
Sprawdź także: Jak zmniejszyć ratę kredytu hipotecznego
Kiedy warto korzystać z wakacji kredytowych?
Z ustawowych wakacji kredytowych warto skorzystać, gdy czujemy, że wysokość miesięcznych rat jest dla nas dużym obciążeniem. Przesunięcie okresu spłaty na koniec okresu kredytowania pozwoli na złapanie oddechu oraz podjęcie działań zmierzających do poprawy naszej sytuacji.
Decydując się na wakacje kredytowe, pamiętajmy, że rata nie zostanie umorzona i trzeba będzie ją spłacić w przyszłości. W czasach, gdy Narodowy Bank Polski nie jest w stanie jednoznacznie określić dalszych działań RPP, warto zrobić wszystko, by zmniejszyć swoje zadłużenie – najlepiej pozostawiając wyłącznie kredyt hipoteczny. Z pieniędzy, które zostaną w domowym budżecie dzięki wakacjom kredytowym warto zamknąc np. karty kredytowe czy limity odnawialne, bądź nadpłacić kredyt gotówkowy. Więcej o tym, jak szybko zamknąć swoje zobowiązania przeczytasz w artykule: Jak wyjść z długów i stać się debt free!
Wakacje kredytowe dla firm
Ustawowe wakacje kredytowe dostępne są jedynie dla konsumentów, a więc osób, które zaciągnęły kredyt hipoteczny na cele mieszkaniowe. Oznacza to, że firmy, ani przedsiębiorcy posiadający kredyt hipoteczny nie mogą skorzystać z ustawowych wakacji kredytowych.
Jeśli kredyt hipoteczny został zaciągnięty w celach inwestycyjnych, rządowa pomoc nam się nie należy. Może to być sporym problemem dla osób, które wzięły kilka kredytów w czasie rosnącego popytu na mieszkania i z zamiarem dalszej odsprzedaży lub wykorzystania nieruchomości na cele najmu.
Wakacje kredytowe – podsumowanie
Ustawowe wakacje kredytowe mogą być sporym odciążeniem do osób, które posiadają kredyty hipoteczne zaciągnięte w walucie polskiej. Po tym jak Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy procentowe już 10-krotnie, wysokość raty mogła podskoczyć nawet o 100 procent. Tak duże wzrosty w stosunkowo krótkim czasie mogą działań destrukcyjnie na domowy budżet, a to powinno skłonić nas do odpowiednich działań.
Decydując się na wakacje kredytowe, powinniśmy w tym czasie stworzyć plan działania na kolejne miesiące, a może nawet lata, aby dalsze spłaty nie były większym problemem. Złym rozwiązaniem będzie korzystanie z wakacji kredytowych i jednoczesne “przejadanie” pieniędzy, które powinny zostać przeznaczone na spłatę rat. To doprowadzi wyłącznie do większych problemów finansowych, ponieważ nie wiadomo kiedy RPP zakończy trwający cykl podwyżek stóp procentowych, a także jaka będzie za kilka miesięcy sytuacja makroekonomiczna.
Na świecie już dziś mówi się o nadchodzącej recesji, co powinno być wyraźnym sygnałem ostrzegawczym zarówno do kredytobiorców hipotecznych, jak i osób, które dopiero planują zaciągnięcie zobowiązania kredytowego.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Poniżej zamieszczamy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące ustawowych wakacji kredytowych w 2022 i 2023 roku, dzięki czemu o możliwości skorzystania z rządowej pomocy dowiesz się jeszcze więcej.
Ile kosztują wakacje kredytowe?
Ustawowe wakacje kredytowe w 2022 i 2023 roku są bezpłatne. Bank nie ma prawa żądać dodatkowych opłat, a przerwa w spłacie dotyczy zarówno części odsetkowej, jak i kapitałowej kredytu hipotecznego.
W jakich miesiącach będą wakacje kredytowe?
Z ustawowych wakacji kredytowych w 2022 i 2023 roku skorzystać można po 4 razy. W przypadku, gdy chcemy skorzystać z wakacji kredytowych w 2022 roku, możliwe to będzie od sierpnia do grudnia. W 2023 roku ustawowe wakacje kredytowe dostępne są raz na kwartał.
Od kiedy dostępne są wakacje kredytowe
Ustawowe wakacje kredytowe, dotyczące kredytów hipotecznych, wchodzą w życie w ciągu 14 dni od dnia podpisania ustawy przez prezydenta. Oznacza to, że pierwsze wnioski o wakacje kredytowe można składać od 28 lipca 2022 r.